Main page course   Home                        Larilo PART 3

 

Text        spoken version

 

Words Dutch + Translation

 

De Glazen koffer van Venlo

 

Hoofdstuk 5    De glazen kerststal

 

“Ja, ik heb zeker gehoord van die Josko.

Die komt uit Verdo.

 

 

Zelfs in mijn land kent iedereen het verhaal

van Josko’s jeugd.

En van de wonderbaarlijke kerstnacht in Verdo.

 

 

En dat, terwijl ze in mijn land toch

hun eigen geloof hebben.

Dat hebben jullie nu wel gezien.

Het zijn geen Christenen, die elk jaar Kerstmis vieren.

 

 

 

 

Het verhaal is lang geleden ook bij ons

bekend geworden, door handelslieden.”

 “Kunt u ons dat verhaal van Josko eens vertellen, lama?”, vraagt Pika.

 

 

 

“Natuurlijk, jongedame”, zegt hij.

 

“In Verdo gebeurde zelden iets opzienbarends.

Het was een landelijk dorp met rustige bewoners.

 

 

 

 

De enige opvallende persoon was Josko.

Hij was de plaatselijke steenhouwer.

 

 

 

Iedereen wist, dat hij in zijn leven nooit

een woord had gesproken.

 

 

 

 

Toen de pastoor Josko doopte

in de eenvoudige kerk van Verdo,

maakten zijn ouders zich geen zorgen over hem.

 

 

Zij wisten toen nog niet,

hoeveel nachten ze zouden liggen piekeren

over hun manneke.

 

 

Al gauw werd duidelijk, dat elke poging

om Josko te leren praten, mislukte.

 

 

 

 

Als iemand hem aanspoorde tot praten, kwam er

alleen een vriendelijke glimlach van zijn kant.

 

 

 

Het leek of elk geluid verdween in de stilte van zijn ogen.

 

 

 

Zo gauw Josko kon lopen,

werd het pas echt moeilijk voor zijn ouders.

 

 

 

Als je even niet oplette, was hij onvindbaar.

Voor de zoveelste keer was hij

de wijde wereld in getrokken.

 

 

 

De eindeloze zoektocht naar het kereltje

kon weer beginnen.

 

 

De ene keer zat hij bij de wilde rivier

met stenen te spelen,

zich niet bewust van gevaren,

die hem zouden kunnen bedreigen.

 

 

 

Op andere momenten vond men hem

’s avonds laat pas terug,

terwijl hij rustig in een weiland zat

tussen de slapende koeien.

 

 

 

 

Telkens weer spraken zijn ouders hem vermanend toe.

En ze moesten daarbij maar raden,

of hun woorden bij hem overkwamen.

 

 

Op het laatst hadden ze niet veel verwachtingen meer 

voor de toekomst van hun kind.

 

 

 

Iedereen vond het opmerkelijk,

dat Josko redelijk leerde schrijven en spellen.

 

 

 

 

Uit boeken scheen hij wel wat te begrijpen.

 

 

 

Hij groeide verder normaal op,

en hij deed geen rare dingen.

Josko had een opmerkelijke belangstelling

voor alles wat steen was.

Zijn ouders besloten hem daarom in de leer

te doen bij een steenhouwer.

Die leerde hem grafstenen maken.

 

 

Als een dorpsbewoner een grafsteen bij Josko bestelde, leek het net,

of het verdriet wat minder werd.

 

 

 

Dat kwam door de intens vriendelijke glimlach,

die hij steeds weer op zijn gezicht bracht.

 

 

 

Hij beitelde niet alleen de normale gegevens

op de steen.

Zoals de naam en geboortedatum en zo.

 

 

Hij maakte ook toepasselijke versieringen.

En hij gaf de steen een aparte vorm.

 

 

Daardoor bracht hij een stukje van de overleden persoon opnieuw tot leven.

 

 

Vaak leek het, of hij alle geheimen

van de doden kende.

 

Zo had hij voor een oude man een steen gehouwen

in de vorm van een klein meisje. 

Niemand begreep, waarom Josko de steen

zo gehouwen had.

De goede man had niet zo lang in Verdo gewoond.

 

 

Later hoorde men pas,

dat een dochtertje van hem jong gestorven was.

Aan een kinderziekte.

 

 

 

In het dorp ontstond het gevoel,

dat het niet meer zo heel erg was om te sterven.

Als Josko maar een grafsteen voor je zou maken.

Het kerkhof van Verdo had iets stralends.

 

 

Je kon er je ellende vergeten.

En je kon er daarna weer even tegen.

 

 

Een bezoek aan het kerkhof gaf je levensmoed.

Dat was allemaal het gevolg

van de beeldhouwkunst van Josko.kunstwerkjosko

 

Graf van danseres uit Verdo.

Grafsteen gemaakt door Josko

 

Het was nu kerstavond.

Alle dorpsbewoners verzamelden zich in de kerk.

 

 

 

Iedereen had zich de laatste tijd vaak afgevraagd,

wat Josko in zijn schild voerde.

Al twee maanden had bijna niemand hem buiten gezien.

 

 

Men vertelde, dat het licht in zijn huis

tot diep in de nacht brandde.

 

 

 

In de kerk zou deze avond duidelijk worden,

hoe de zaken in elkaar zaten.

 

Waar Josko mee bezig was geweest.

Op het priesterkoor stond een kerstgroep,

die was gebeiteld uit grote stukken glas.

 

 

 

Het licht van de kaarsen weerkaatste hemels

in het glaswerk.

 

 

Josko had het Christuskindje een bal in de hand gegeven.

 

 

De bal was geslepen in merkwaardige onregelmatige niet-aardse vlakjes.

 

 

 

Vanwege het zachte licht van de kaarsen,

kon je door de ramen de sterren aan de hemel herkennen.

 

 

Je zou verwachten, dat hier in Verdo elk moment engelen gingen zingen.

 

 

 

De dienst was net begonnen,

toen er een licht briesje voelbaar werd in de kerk.

 

 

 

Er klonk een zachte langgerekte toon.

 

 

 

Ineens viel het licht van een grote ster precies

op de geslepen bal in de hand van het Christuskind.

 

 

 

 

De bal verdeelde het licht in een levensechte projectie op de grote kale muur.

 

De inwoners van Verdo werden getuige

van een familie-tafereel in een stal.

 

 

 

Een moeder, met een alles begrijpende zachte blik,

hield haar kind Jezus in haar armen.

 

 

 

 

Het hele dorp was terug in de tijd, in deze stal.

Ze waren met de herders en de drie wijzen aanwezig

bij deze wonderlijke gebeurtenis.

 

 

 

 

 

Het kind keek iedereen afzonderlijk aan

met grote heldere ogen.

 

Hij had diepe zachte ogen, die tot ieders hart reikten.

 

 

 

Je werd er innerlijk helemaal schoon en fris van.

 

 

 

 

Het leek wel of de hele kerk werd gevuld

met kristalhelder water.

 

Uit alle kelen klonken nu kerstliederen.

 

 

 

Dat jaar zongen de mensen van Verdo

samen met de engelen.

 

En zelfs de brommerigste stem viel niet uit de toon.

 

Ze zongen en zongen,

tot het prachtige beeld zachtjes vervaagde.

 

 

Daarna volgde er een weldadige stilte.

 

 

 

De volgende dag was Josko verdwenen.

Ook de kerstgroep was onvindbaar. 

 

 

In Josko’s werkplaats vond men een briefje

met de woorden:

 

 

 

Geef elkaar te drinken van het wonder van het licht.

 

“Wat een mooi verhaal.

Dit moet de Josko van onze glazen koffer geweest zijn.

 

Dat kan niet anders”, zegt Kapi.

“Hij is toen vast naar de wereld

van Daan Opperdoes gegaan.

 

 

 

 

Want hij stond toch met Kerstmis

voor de kapotte deur bij die Daan?”

“En die kerstster is vast onze Venusster”,

voegt Joep eraan toe.

Hij heeft tranen in zijn ogen.

Zo mooi vindt hij het verhaal.

“Ik ga een paar mooie engelen borduren”, zegt Oma.

“Voor als we weer thuis zijn.

Dan gaan we in Larilo ook het kerstfeest vieren.”

Dat zijn we aan Josko verplicht.

 

 

 

 

 

Kerst(mis)– Ziemassvētki

stal - skulptūras / figuriņas

zeker - noteikti

ik heb gehoord - esmu dzirdējis

die komt uit Verdo - viņš nāk no Verdo

zelfs – pat

in mijn land - manā valstī

kennen - zināt

iedereen – ikviens

verhaal – stāsts

jeugd - pirmajos gados

Josko’s – genitive of Josko

wonderbaarlijk – apbrīnojams / brīnišķīgs

nacht – nakts

terwijl – kamēr

toch - joprojām

hun eigen geloof - savu reliģiju

jullie hebben dat gezien - Jūs esat redzējuši šo

geen Christenen – nekristieši

elk jaar - ik gadu

vieren – svinēt / godināt

verhaal – stāsts

lang geleden -  sen

ook – arī

bij ons -  mūsu valstī

is bekend -  ir zināms/ pazīstams

geworden - (perfect article)  kļuva

handelslieden -  tirgotājiem

vertellen – teikt

kunnen – var

eens – vienreiz

lama - tibetiešu mūks

natuurlijk - protams

jongedame – jaunā dāma

gebeurde - notika

zelden - reti

opzienbarend – iespaidīgs

iets – kaut kas

dorp - ciemats

landelijk - lauciniecisks

rustig – kluss / mierīgs

bewoners – iedzīvotāji

enige - tikai

opvallend – uzkrītošs

persoon - persona
plaatselijk - vietējs

steenhouwer - telnieks

iedereen wist - visi zināja

in zijn leven -  viņa dzīvē

nog nooit – nekad

hij had niet /nooit gesproken - viņš nebija runājis

woord -  vārds

toen - pēc tam

pastoor - priesteris

dopen - kristīt
eenvoudige – vienkārša

kerk - baznīca

ouders - vecāki

zich geen zorgen maken – ne uztraukties

wisten - zināja

hoeveel nachten - cik naktīm

zij zouden liggen piekeren -   viņiem būtu jāuztraucas

manneke  - mazs zēns

gauw – ātri

duidelijk - skaidrs

poging - mēģinājums

elke - katrs

leren - apmācīt

praten – runāt

mislukken - neizdoties

iemand - nejaušs persona

aansporen - stimulēt

kwam - ieradās

alleen – tikai

vriendelijk - draudzīgs

glimlach - smaids

van zijn kant -  tās pusē

leek – šķita

geluid - skaņa

elk - katra

verdween - pazuda

stilte - klusums

zijn ogen - viņa acis

kon lopen - varētu staigāt

pas –tikai

echt - tiešām
moeilijk - grūti

ouders – vecāki

even - īsu laiku

opletten - skatīties

onvindbaar –  ne izsekot

de zoveelste keer – vēlreiz / atkal

wijde - tālu

wereld – pasaule

getrokken – gāja (perfectum)

eindeloos - bezgalīgs

zoektocht - meklēšana

kereltje - mazs zēns

beginnen – sākt

weer - atkal

de ene keer - vienu reizi

wilde - trauksmainu

rivier - upe

stenen - akmeņi

spelen - spēlēt

niet bewust van -  neapzinās

gevaren - bīstamību

bedreigen - draudēt

op andere momenten - par citiem brīžus

men vond - viņi atrada

’s avonds laat - vēlu vakarā

terwijl – kamēr

rustig - klusām

weiland - ganības

tussen - starp

slapend - miegs

koeien - govis

toespreken - uzrunāt

telkens – vairāk

vermanen - brīdināt

ze moesten raden - viņiem bija minējums

daarbij - kamēr

hun woorden - savus vārdus

bij hem overkwamen - viņš saprata

op het laatst - beidzot

niet veel verwachtingen - nav daudz cerības

toekomst - nākotni

kind – bērns

iedereen – ikviens

vond - domāja

opmerkelijk - ievērības cienīgs

redelijk - diezgan

leren - mācīties
schrijven - rakstīt

spellen - pareizs rakstiski

boeken - grāmatas

hij scheen - viņš likās

wat - kaut kas

begrijpen - saprast

opgroeien - uzaugt

verder – neņemot  vēra

raar - dīvaini

opmerkelijk - ievērības cienīgs

belangstelling - interese

alles - viss

steen - akmens

besloten - nolēma

in de leer doen bij – nosūta mācīties

steenhouwer -  telnieks

grafstenen - kapu pieminekļi

leren - mācīt
maken - taisīt

dorpsbewoner - ciema iedzīvotājs

bestellen - pasūtīt

leek – šķita

net - tieši tā

verdriet - skumjas

minder worden - samazinās

dat kwam door - tas bija rezultāts

intens - intensīvi

vriendelijk - draudzīgs

glimlach - smaids

steeds weer – vairāk atkal

bracht – past of radīt

beitelen - kalt

niet alleen –ne tikai

gegevens - dati

naam - vārds

geboortedatum - dzimšanas datums

en zo -  un tādas

toepasselijk – piemērots / atbilstošs

versieringen – plural of izgreznošana

vorm - forma

apart – ekskluzīva / īpaša

daardoor - šādā veidā

opnieuw - atkal

tot leven brengen - padarīt dzīvs

stukje - neliels gabals

overleden - miris

alle geheimen - visi noslēpumi

doden - beigti cilvēki

kende - zināja

een oude man - vecs cilvēks

houwen - izkalt

klein meisje - maza meitene

niemand – neviens

begreep – past of  saprast

goede man - labs cilvēks

niet zo lang -  nav ilgi

had  gewoond - dzīvoja

later - vēlāk

men hoorde - viņi dzirdēja

pas – tikai

dochtertje - maza meita

jong – jauns

gestorven – perfectum of nomirt

kinderziekte - bērnu slimības

dorp - ciemats

ontstond – past of uzcelties

gevoel – emocijas / sajūta

het was niet meer zo heel erg om te sterven – mirt vairs nebija tik slikti

maar - noteikti

kerkhof - kapsēta

iets – kaut kas

stralend - izstarojošs

ellende – bēdas

vergeten - aizmirst

er weer tegen kunnen - var palikt

bezoek - vizīte

levensmoed - pārtikt + drosme

gevolg - sekas

beeldhouwkunst – kalt + māksla

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

graf - kaps

danseres - dejotâja

 

 

kerstavond - Ziemassvētku vakars

dorpsbewoners - ciema iedzīvotāji

verzamelden zich - tie nāca kopā

kerk - baznīca

de laatste tijd - pēdēja laikā

iedereen - ikviens

zich afvragen – brīnīties / vēlēties uzzināt

in zijn schild voeren - veikt

twee maanden - divi mēneši

bijna niemand - gandrīz neviens

buiten - ārpusē

gezien - bija redzējuši

men vertelde - viņi teica

licht -  gaismas

in zijn huis - savā mājā

tot diep in de nacht - līdz vēlam nakts

branden – dedzināt / degt

deze avond - šovakar

duidelijk - skaidrs

hoe de zaken in elkaar zaten - situācija

bezig zijn – ir aizņemta

priesterkoor – altāris

kerstgroep – Ziemassvētki + grupa skulptūras / figurines

gebeiteld – perfectum of  kalt

grote - lieli

stukken - gabali

glas - stikls

licht – gaismas

kaarsen -sveces

weerkaatsen - atspoguļot

hemels – debesu / dievišķīgs

glaswerk - stikla veidojumi

Christuskindje – Kristus mazulis

bal - bumba

hand - plauksta

hij had gegeven - viņš ir radījis

geslepen – slīpēti

merkwaardig - ziņkārīgs
onregelmatig - neregulārs

vlakje - fasete

niet –aards – ne laicīgs / ne pasaulīgs

vanwege - jo

zacht licht – maiga gaisma

de ramen -  logi

door - caur

sterren - zvaigznes

hemel - debesis

herkennen – identificēt / pazīt

verwachten - sagaidīt

je zou – tu būtu

hier - šeit

elk moment - katru mirkli

engel - eņģelis

gingen zingen - sāk dziedāt

dienst - pakalpojums

begonnen - sācis

licht - mērens

briesje - neliela brīze

voelbaar - manāms

kerk – baznīca

klonk - izklausijās

langgerekt – gari izstiepta

zacht – maigs

toon - tonis

ineens - pēkšņi

viel - spīdēja

groot – liela

ster - zvaigzne

precies – tieši tā

verdeelde - sadala

levensecht - reālistiska

projectie - projekcija

muur - mūris

kaal -  neizteiksmīgs / tukšs

groot - liels

inwoners - iedzīvotāji

getuige - liecinieks

familie - ģimene

tafereel - notikums

stal - kūts

moeder - māte

alles - viss

begrijpende - saprotoša

zacht – maigs

blik – skatiens

kind – bērns

hield in de armen - tur  uz rokām

het hele dorp - visa ciema

terug in de tijd - atpakaļ laikā

waren aanwezig – bija klāt

met - kopā ar

herders - gani

wijzen – gudri

drie – 3

wonderlijk  - pārsteidzošs

gebeurtenis – gadījums

bij - pie

keek aan –past of skatīties

met grote heldere ogen -  ar lielām, spožām acīm

diep - dziļš

zacht – maigs

die tot ieders hart reikten -  kurš sasniedzis visas sirds

innerlijk - iiekšējā

helemaal - viss

schoon - tīrs

fris - svaigs

werd - kļūt (past time)

je - tu

leek – šķita

de hele kerk - visa baznīca

werd gevuld -bija piepildīta

met water - ar ūdeni

kristalhelder - caurspīdīgs

kelen - rīkles

uit - no

klonken - skanēja

kerstliederen - Ziemassvētku dziesmas

dat jaar - šogad

de mensen van Verdo zongen - no Verdo cilvēki dziedāja

zelfs – pat

brommerigst –īdzīgabals

stem - balss

viel niet uit de toon – bija melodisks

prachtig - apbrīnojams

beeld - atspoguļojums

zachtjes - klusi

vervaagde – past of izdziest

daarna - tad

volgde  - seko

weldadig - labvēlīgs

stilte - klusums

de volgende dag - nākamā diena

verdwenen - pazudis

kerstgroep - Ziemassvētki + grupa skulptūras / figurines

onvindbaar –ne izsekot

in de werkplaats - šajā darba vietā

Josko’s – no Josko

men vond - cilvēki atrada

een briefje - īsa piezīme

woorden - vārdi

geef elkaar te drinken van het wonder van het licht – dodiet viens otram dzert gaismas brīnumu

wat een mooi verhaal - skaists stāsts

koffer – ceļasoma / kofferis

glazen (adjective) - stikls

dat kan niet anders - nav citu iespēju

vast - protams

wereld - pasaule

Daan Opperdoes - dzejnieks no Venlo

hij is gegaan - viņš aizgāja

want - jo

hij stond voor de deur - viņš stāvēja pie durvīm

Kerstmis - Ziemassvētki

de kapotte deur – salauztas durvis

kerstster – Ziemassvētku zvaigzne

Venusster - vakara zvaigzne

hij voegt eraan toe - viņš piebilst

tranen in de ogen - asaras acīs

een paar - kaut kāds

engel - eņģelis

mooi - skaists

borduren – izšūt / nošūt

weer - atkal

thuis - mājas

gaan het kerstfeest vieren - ejam svinēt Ziemassvētkus

verplicht - obligāts

Words in syllables

Hoofdstuk 5

 

 

 

 

 

a

e

i

a.par.te

e.ni.ge

in.ner.lijk

aan.spoor.de

een.vou.di.ge

in.tens

af.ge.vraagd

ein.de.lo.ze

j

af.zon.der.lijk

en.ge.len

Je.zus

ar.men

f

jon.ge.da.me

b

fa.mi.lie-ta.fe.reel

k

be.drei.gen

g

ka.le

be.gin.nen

ge.bei.teld

kaar.sen

be.gon.nen

ge.beur.de

ke.rel.tje

be.greep

ge.boor.te.da.tum

ken.de

be.grij.pen.de

ge.gaan

kerk.hof

be.lang.stel.ling

ge.hei.men

kerst.a.vond

be.slo.ten

ge.hou.wen

kerst.feest

be.stel.de

ge.sle.pen

kerst.groep

be.wo.ners

ge.stor.ven

kerst.lie.de.ren

be.wust

ge.trok.ken

kerst.nacht

beeld.houw.kunst

ge.voel

kerst.ster

bei.tel.de

ge.volg

kin.der.ziek.te

bor.du.ren

ge.vuld

klon.ken

brand.de

ge.woond

koei.en

brief.je

ge.zicht

kris.tal.hel.der

bries.je

gin.gen

l

brom.me.rig.ste

glas.werk

laat.ste

c

glim.lach

lan.de.lijk

Chris.te.nen

graf.ste.nen

lang.ge.rek.te

Chris.tus.kind

graf.steen

le.ren

Chris.tus.kind.je

groei.de

le.vens.ech.te

d

h

le.vens.moed

daar.bij

han.dels.lie.den

leer.de

daar.door

he.mels

lig.gen

dan.se.res

hel.de.re

m

doch.ter.tje

her.ders

maak.ten

doop.te

her.ken.nen

merk.waar.di.ge

dorps.be.wo.ner

hoe.veel

mis.luk.te

 

hoor.de

mo.men.ten

 

 

 

 

 

 

 

 

 

mo.ment

steen.hou.wer

wij.zen

moes.ten

ster.ren

won.der

n

ster.ven

won.der.baar.lij.ke

nach.ten

stil.te

won.der.lij.ke

niet-aard.se

stra.lends

z

nor.ma.le

stuk.ken

za.ken

nor.maal

t

za.ten

o

ter.wijl

zel.den

o.ver.kwa.men

toe.pas.se.lij.ke

zo.veel.ste

o.ver.le.den

tus.sen

zoek.tocht

on.re.gel.ma.ti.ge

v

zon.gen

on.vind.baar

van.we.ge

 

ont.stond

ver.deel.de

 

op.let.te

Ver.do

 

op.mer.ke.lij.ke

ver.dwe.nen

 

op.mer.ke.lijk

ver.dween

 

op.val.len.de

ver.ma.nend

 

op.zien.ba.rends

ver.plicht

 

p

ver.sie.rin.gen

 

pas.toor

ver.vaag.de

 

pie.ke.ren

ver.wach.ten

 

plaat.se.lij.ke

ver.wach.tin.gen

 

pries.ter.koor

ver.za.mel.den

 

pro.jec.tie

vie.ren

 

r

voel.baar

 

ra.den

voer.de

 

re.de.lijk

volg.de

 

reik.ten

vrien.de.lij.ke

 

rus.ti.ge

w

 

s

wa.ter

 

schrij.ven

waar.om

 

sla.pen.de

weer.kaat.ste

 

spe.len

wel.da.di.ge

 

spel.len

wer.den

 

spra.ken

werk.plaats

 

CheckStat