Rhegie

Een deze dagen is op internet een uitgebreid interview met dr. Hillebrand verschenen, de voormalig internist en geneesheer-directeur van de ziekenhuizen in Tegelen en Venlo. Het staat op de site van Wim Rhebergen.

Het draagt de titel “Eerbetoon aan de zusters van de Goddelijke Voorzienigheid.”

Reden voor het vragen van een toelichting aan de thans 93-jarige Anton Hillebrand.

Memoires

Hij daalt, een stuk kleiner van stuk dan vroeger, zonder enig hulpmiddel de trap af in zijn statige herenhuis aan de Venloseweg 33 in Tegelen. Hij kan zijn vrouw die bedlegerig is even alleen laten. Zelf heeft hij wat last met spreken vanwege een herseninfarct enkele jaren geleden. Hij zegt daarentegen een geweldig geheugen te hebben. Kent alle namen uit zijn vroegere leefperiodes. Hij spreidt enkele boekwerkjes, deels autobiografisch, deels in de vorm van een plakboek, voor zich op tafel.

Dr. Hillebrand vertelt: “In 2000 heb ik mijn autobiografie gemaakt in het boekje “Mijn leven – ons leven” Dat was nog voor mijn attaque. In de herstelperiode kreeg ik van de logopediste huiswerk op bij wijze van therapie. Ik heb toen met heel veel geduld geschreven op de computer en documentatie verzameld. Dat heeft geleid tot de uitgifte van het boekje “Mijn huiswerk”.

Dat heb ik bij gelegenheid van mijn 90^e verjaardag opgedragen aan mijn kleinkinderen en achterkleinkinderen. Ik heb alles uit mijn geheugen geput. Mijn geheugen is prima, sterk fotografisch. Alleen het praten gaat nu wat moeilijk. Ik liep rond met de gedachten dat ik een eerbetoon aan de zusters van het ziekenhuis moest maken. De mensen houden niet voor mogelijk wat die allemaal belangeloos hebben gedaan voor de medemens. Ze waren er altijd, dag en nacht. Ze werkten in de verpleging en verzorging, maar ook in de administratie, in de keuken en in de schoonmaakdienst. Met Wim Rhebergen, een psycholoog in ruste, die het schrijven van stukjes als hobby heeft, heb ik toen alles wat ik kwijt wou op papier gezet.

Het zijn 19 internetpagina’s geworden. Ik ben er blij mee, vooral omdat de jonge mensen ook de geschiedenis van de nonnetjes moeten kennen. Zr. Gemma van de zusters van de Goddelijke Voorzienigheid zei dat de congregatie er ook blij mee was. Ik heb veel e-mailtjes gekregen.”

Jaartallen

Dokter Hillebrand woont al tientallen jaren aan de Venloseweg. Af en toe gaat hij naar het ziekenhuis, dat hij als Maartens Gasthuis heeft gebouwd.

Enkele jaartallen:

12 mei 1914: geboren.

Mei 1944: internist aan het Sint Elizabeth ziekenhuis in Venray.

1947: aangesteld als internist in het ziekenhuis “De Goddelijke Voorzienigheid”van Tegelen.

(hij bleef verbonden aan de streekziekenhuizen van Venray en Horst)

1954: Geneesheer-directeur van het ziekenhuis in Tegelen met 90 bedden. (Hij doet met chirurg dokter Scheres het medische werk. Zuster Adelheidis is directrice en zuster Xaverina is hoofd van de verpleging)

1960: Belast met de bouw van een nieuw ziekenhuis.

1964: Ingebruikneming nieuwe ziekenhuis Sint Willebrord met 268 bedden.

1967: Het oude ziekenhuis wordt verpleegstershuis en krijgt de naam “’t Peske”.

1970: Na fusie ziekenhuizen Tegelen en Venlo belast met bouw nieuw ziekenhuis.

1983: 24 augustus: Koningin Beatrix opent Sint Maartens Gasthuis.

1984: Met pensioen op 70-jarige leeftijd.

Interview

In het interview vertelt hij over de moeilijke oorlogsjaren in Venray, over de totstandkoming in 1927 van het ziekenhuis in Tegelen, over de primitieve toestanden in het ziekenhuis in de beginperiode, over een bestuur dat rond 1959 werd geformeerd, over de internationale belangstelling die het nieuwe Tegelse ziekenhuis had, met name wat betreft het patiënten-maaltijdsysteem, de buizenpost, het patiënten-oproepsysteem, de centrale sterilisatieafdeling, en het babypap-systeem, verder over het Willibrordus mozaïek van Daan Wildschut aan de gevel van het ziekenhuis.

Dr Hillebrand wil niet dat zijn persoon wordt verheerlijkt. Als hij iets moet vertellen over zijn leven dan wil hij het hebben over de zusters. Die noemt hij zijn rechterhanden, mensen die onder en een zustersnaam hun leven gaven aan de ander. Tegenwoordig heeft zijn vrouw thuishulp nodig.

Daar is hij erg enthousiast over. Zelf vervult hij een grote rol als mantelzorger.

Het is zijn overtuiging, dat wie heelt en verpleegt, zich ook vertrouwd moet maken met het sterven en de dood.

Oproep

Dr. Hillebrand heeft al veel positieve reacties gekregen op zijn verhaal op de website.

Vooral ook omdat men het ziet als een aanzet tot geschiedschrijving van de ontwikkeling van de ziekenhuizen in Noord-Limburg.

Om er een vervolg aan te kunnen geven roept dr. Hillebrand oud-medewerkers, oud-medewerksters en oud-patiënten op om eventuele anekdotes, herinneringen of lofuitingen te plaatsen op de website www.home.planet.nl/~giele391

Foto's door Jan Olofson ingezonden

Groep_

naamloos

Enkele reacties

Marga Schouenberg-Wolters

Nadat ik uw verhaal in de Tegelse Courant heb gelezen, kwamen zoveel verhalen bij mij boven dat ik u wel moest schrijven. Even vaststellen: mijn naam is Marga Wolters, dochter van Sjaar en zus van Pierre, 70 jaar.

In de tijd van mijn jeugd speelden zich veel dingen in en rond het ziekenhuis af.

Het begint in de oorlog toen ik erg ziek bleek te zijn en pap niet meer elk uur van de nacht door de bombardementen heen naar het ziekenhuis wilde, omdat de stroom was uitgevallen.

Dan maar met het hele gezin in het ketelhuis wonen.

Pap heeft me in een deken op een bakfiets gelegd en zo verhuisden we.

De zonen van dr. Scheres werden mijn vriendjes.

Mijn ouders hadden vier zonen en één meisjes - en dat was ik als kleinste.

Een echt paps kind!

Na de oorlog ging ik zondagsmiddags met hem mee naar het ketelhuis om te stoken.

Nog hoor ik het geluid van de stalen trap naar de ketels toe, waar pap dan de ronde deuren van opende, dan eerst met een tang de sintels eruit haalde en buiten op een grote stapel gooide. Daarna konden nieuwe kolen op de gloeiende massa. Nog zie ik het tinnen koffiekannetje en het blikje met eigengemaakte koekjes van de zusters staan, een dierbaar moment voor pap en mij.

Een mooi moment was als pap van de sintels met kerstmis sintels maakte.

Als we dan met het hele gezin naar de nachtmis gingen in de kapel van het ziekenhuis was ik zo trots op hem!

Wat ook diepe indruk op me maakte, was het lijkenhuisje in de tuin van het ziekenhuis en een ruimte daarbij, waar een apparaat met een groot rad stond, waaraan pap met de hand draaide wanneer de stroom was uitgevallen.

Hoe het heette weet ik niet meer.

Als er een overledene lag, spraken we zachtjes, vol eerbied voor de persoon.

Mijn broer Pierre was de oudste en gek van auto´s. Toen hij 14 jaar was, ging hij met pap mee om de ziekenauto te poetsen. Hij is later chauffeur geworden en is tot op late leeftijd aan het ziekenhuis verbonden gebleven.

Van ons gezin ben ik nog alleen in leven.

Dus daarom kwamen na het lezen van uw verhaal al die herinneringen weer boven.

Marga Schouenburg-Wolters

Jan Olofsen schreef:

"Als oud medewerker in de keuken hebben wij nog een goede herinnering aan "ons" ziekenhuis.

Met smaak kunnen wij (en oude collega's) terugkijken op een stuk geschiedenis.

Tot op de dag vandaag hebben sommige van ons nog regelmatig contact met elkaar.

De jubilea van sommige van de medewerkers worden dan ook vast door ons bezocht.

Bijgaand doe ik U een paar foto's toekomen.

Leuk detail is dat ik mijn vrouw heb ontmoet in het ziekenhuis (keuken).

Op ons huwelijksfeest was toen de voltallige keuken van het St.Willibrord-ziekenhuis aanwezig.

We kunnen ons Zr.Ancilla en Zr.Josephine nog heel goed herinneren."

Marianneke Beurskens schreef:

"Bij Dr. Hillebrand was ik vroeger als kind vaak in behandeling, omdat ik een slechte eter was.

Hij verwees mij door naar Dr. Kint,

omdat ik heel verlegen bij hem was.

Dat oude ziekenhuis kan ik me als de dag van gisteren herinneren, als wij op bezoek naar mijn vader gingen. Je kon over de vloer glijden en van de trap vallen zo glad was het daar.

Zr. Bonefaas op de kraam afdeling heb ik nog meegemaakt en Zuster Ingelberta op de neurologie.

O wee als de bedden niet dichtgeslagen waren als je eruit kwam. Dan kreeg je een preek van hier tot gunder.

En o wee als je als vrouw niet netjes genoeg onder de dekens lag als er mannenbezoek kwam.

Zuster Adelhildis zat vaak op mijn vader als de maagslang niet door zijn keel kreeg. Pap grapte er vaak over dat deze zuster op hem gezeten heeft.

Dr. Scheres heeft verschillende keren mijn sleutelbeen moeten zetten en mij in een ranselverband gezet. Ook heeft Scheres bij mij toen ik vier jaar was, een ontstoken blindendarm eruit gehaald.

Ik herinner me dat er streng op toegekeken werd dat er 's middags ook geslapen werd en dat er goed gegeten werd.

Elke dag was er een Heilige Mis in de vroege ochtenduren en...

o wee als je weer in slaap viel.

Dat gebeurde mij nogal eens, want ik kreeg tranquillizers en kon mijn ogen dan niet open houden.

Geweldig om dit interview te lezen. Het intensiveert je emotie zeer positief. Het zijn herinneringen aan mijn jonge jaren toen ik regelmatig bij de nonnen in het ziekenhuis lag

Waar is die tijd gebleven?...

(Ingekorte reactie)